Napari gyud si Juan nga anak ni Nang Pising

"Napari gyud si Juan nga anak ni Nang Pising"
Mugna ni
Paulina Constancia 2011
(Watercolor nga Lapis sa Papel)

Si Juan, nga hinayon ug utok,

pero gwapo ug maayo musulti,

kay napari gyud siya.

Tana mangadto ta sa  simbahan ni Padre Juan...

didto siya 'ma-assign' sa usa ka layu nga probinsiya,

apan siya nakapahimo ug daku kaayo nga simbahan.

Gi-unsa man niya pagbuhat ni-ani?

aw, kay gwapo man siya,

daghan ang muduol niya,

kasagaran gwapa,

pero daghan pud ang  gwapahon...

Unya, unsa may labot ani sa iyang daku nga simbahan?

aw, kay maayo man siya musulti,

iyang gisugdan ang rayna-rayna sa iyang parokya...

Ang mga bata, daga, ug tigulang,

iyang gihatagan ug higayon,

nga mahimong rayna sa usa ka gingharian

o sige, rayna sa usa ka gingraynahan...

Unya, gi-unsa man ug daku sa simbahan?

aw, kay ang usa ka gingraynahan diri sa yuta,

dili man pwede nga daghan ug rayna,

ang pinakadaghan ug tiket nga mabaligya,

maoy mahimong rayna sa parokya ug usa ka tuig.

Dili kamo mutuo,

pero daghan diay nga tawo nga gusto mahimong rayna;

naay tulo ka klase nga rayna:

kung gamay nga rayna, kay gitawag ug prinsisita;

kung daga nga rayna, kay gitawag ug mutya,

kung tigulang nga rayna, gitawag ug hermana mayor...

Pero usa  ka butang ang pareha nila,

wala silay dugo nga harianon o raynahanon;

pero daghan sila ug kwarta,

nga makapalit sila ug daghan nga tiket,

nga kung sila ang pinakadaghan ug mapalit,

ang parokya, mahimo nilang gingraynahan...

Aw, naa pa diay usa ka butang nga pareha sila,

kung ang tawo kay nindot na ug pamati sa kaugalingon,

kinahanglan pa ba mamalit ug gingraynahan aron mahimong rayna???

nakasabot ba ta???

Pero sige na lang,

basta para sa simbahan buhaton ang tanan;

daghan gyud ug nakwarta si Padre Juan,

nakapahimo siya ug daku nga simbahan,

basketaball court, kumbento, multi-purpose hall,

daycare, clinic, playground, garden, banyo...

nganli ninyo, napabuhat na na ni Padre Juan...

napa-airkon man gani niya ang simbahan,

bisan wala pa muabot ang koryente sa ilang parokya...

Naay mingbisita sa iyang parokya,

ug mingsulti:

grabe, padre juan, pagkanindot gyud sa imong parokya,

angayan ka gyud nga paserokan,

aron ang tanan natong parokya mu-asenso sama diri...

Naa lang koy ipangutana nimo padre juan,

kinsa man na silang mga babaye nga nagpasu-pasu,

nagwara-wara nga kuntudo make-up, gwantes nga taas, high heel, long gown,

nagbabay-babay nga nag-kapa, nag-kurona, ug nagdala ug septer???

ahhhh, ahhhh

aw, sila diay....

aw, nangut-kot si Padre Juan sa iyang ulo,

ug nauwaw mura ug bata,

aw, aw, aw, sila na ang mga narayna sa una!!!

na doktor gyud si jose nga anak ni nang pising

si jose kay nadoktor lagi...
pero gi-unsa niya ug abot pagkadoktor,
ug unsa siya nga klase sa doktor...

matud pa ni nang pising:

bright kaayo si jose,
busa iskolar siya gikan pagkagamay hangtod pagkadaku,
nadawat siya anang iskwelahan,
nga bright kuno tanang estudyante,
ug iskolar kuno ng bayan,
kanang iskwelahan nga dunay gahubo nga istatuwa sa atubangan,
ug kada tuig mana-gan ang mga lalaki nga naghubo.

dili gyud kasabot si nang psing kung unsa ang gitudlo sa iskwelahan,
kay pagkagamay ni jose,
siya kay buotan, matinahuron ug masundanon,
katung na iskolar ng bayan na siya,
pilosopo na kaayo,
miski unsa isulti ni nang pising,
naa na gyuy ikasukli si jose,
nga pamati ni nang pising, mura ug wala na gyud  siya'y nabuhat nga insakto.

matud pa ni nang pising,
murag dili na niya anak si jose kay,
dili na daw maligo,
dili na mag-sulob ug limpyo nga sanina,
dili na mutuo sa isulti sa iyang mama ug papa,
dili na mutahod sa gobierno ug mga polotiko,
dili na musimba,
dili na musunod sa mga bala-od sa simbahan.

pero nag-lantaw lang si nang pising kay bisan nag-bag-o na si jose,
sige lang gihapon siya ug tuon,
magpulaw siya ug himo sa iyang pag-kadaghan nga projek,
sige siya ug sulat sa periodiko,
sige siya ug apil sa mga programa sa iskwelahan,
nalipay ra si nang pising kay pag-graduate ni jose,
siya gitagaan ug ribbon nga kuno siya ang pinakabright sa iskwelahan,
lisud litukon, pero mura tu ug  siomai kum lawdi ang tawag.

si jose nadoktor gyud, nalipay gyud si nang pising,
pagkadoktor niya, didto siya gidawat sa pinaknindot nga hospital,
kanang mga datu ra ang makasulod kay pwerte ka mahal.

nahimo siyang ispesialista sa pangopera:
pero mura siya ug mekaniko sa mga datu,
kana bang mag-ilis sa mga parte sa lawas nga wala malipay ang tag-iya:
mao ni iyang ginabuhat:
ang gamay ug tutoy kay padak-on,
ang daku ug tutoy kay pa-gamyon,
ang way piko ang mata kay pik-on,
ang pislat ug ilong kay patas-on,
ang lapad ug ilong kay panip-son,
ang hiwi ug ilong kay istre-ton,
ang daku ug tiyan kay pagam-yon,
ang gamay ug tiyan kay padak-on,
aw, lain na diay na, X rated na na,
wala diay nay labot,
ang papa ra diay ni jose ang ispesialista ana...

busa sikat kaayo si jose,
bisan asa ka mulingi sa siyudad,
naa iyang kodak,
tapad sa mga tawo nga:
nagpakita sa ilang iluk nga iyang gipaputi,
nagpakita sa ilang tiyan nga iyang gipahiyus,
nagpakita sa ilang mga ngabil na iyang gipalapad.

sikat kaayo siya, nga nagiskwela pa gyud siya sa sobra pa pagkaispesialista,
ug naabot  siya sa amerika,
siya ba kaha ang mingdala kang nang pising?

Unsa ang sulod sa grocery cart sa Pinoy

pinoy nga naa sa  pilipinas                              pinoy nga naa sa  abroad

hunt's tomato ketchup                                     jufran banana ketchup
A-1 sauce                                                        rufina patis
lasagna, spaghetti pasta                                    lucky me
knorr swiss seasoning                                     mama sita mix
hereford's corned beef                                     purefoods corned beef
caviar                                                              ginamus ug dayok (tina-i sa isda)
jiffy peanut butter                                            lily's peanut butter
t-bone steak                                                     tiil sa baboy (para adobo ug humba)
brocolli, asparagus,cauliflower                        kangkong, batong, ampalaya
grapes, strawberry                                           lanzones, chico, atis, santol, tamarindo
krainer, hungarian sausage                              tocino, chorizo, tapa
bumble bee pink salmon                                  senyorita, 555 sardines
macadamia nuts                                               kornik, nagaraya, boy bawang
m & m, kitkat                                                   choc nut, flat tops, goya
clinique, shisiedo                                              eskinol, extraderm, chin chun su
herbal essence                                                  palmolive, sunsilk


mao kini ang grocery list sa pinoy,

kung naa sa pilipinas,
dili mukaon ug pagkaon nga pinoy,
kay kuno  baduy ug barat.

kung ang pinoy naa sa abroad,
mo drive ug layo,
magbus, magtrain, maglakaw,
bahala na
ug maligsan,
mainitan,
mayatakan,
matugnawan,

basta lang makapalit,
sa iyang mga gitagamtam,
nga sa una kay  baduy ug barat!!!

hala!! sabta na ninyo!!
kay ako naglibog gyud akong ulo!!!                                        

ang bag-o nga taxi driver

diha tuy usa ka kotsero,
nga gihinganlan ug noy tinong,
ang iyang pasada diha sa tabuan,
pila na siya ka tuig nga kotsero,
kada adlaw,
badhas badhas siya sa tabuan.

ang iyang ambisyon,
usa ka adlaw mahimo siyang taxi driver,
kay gipulan na siya sa baho sa bulad,
gusto na siya magdrive ug awto,
kanang humot,
dili mangihi,
dili malibang,
ug dili kihanglan latuson para mudagan.

nagpatudlo siya ug drive sa usa pud ka kotsero,
nga nahimo nang taxi driver.
dihang kahibalo na siya modrive,
nanamilit na siya sa iyang kabayo nga si brownie nga itum ug kolor,
nihilak siya ug luha nga sama kadagko sa mais (sweet corn nga variety),
dayong lingngo nga walay balikay.

ni-apply siya ug trabaho,
sa garahe diin gatrabaho ang iyang amigo,
kato bang nagtudlo ni Noy Tinong ug drive.

pag-abot niya sa opisina,
linggaw kaayo siya...
kay aircon,
humot,
limpyo...

gi-interview si Noy Tinong ug kadali ra kaayo sa tag-iya,
nga sige ug tabon sa iyang ilong,
wala pa na human ang interview
gibalibaran siya.

nagpakiluoy ang iyang amigo sa tag-iya,
ug gidawat na lang si Noy Tinong.

galinya ang tanan nga yellow taxi,
bag-o, humot, ug sinaw.
iyang gipangita ang taxi para iya,
wala sa parking lot,
tua daw sa likod...

natinuod na ang damgo ni Noy Tinong,
nagdrive na gyud siya ug taxi,
pero ngano naguol man siya...

kay bag-o lagi nga driver,
hinay-hinay ang iyang pagdrive,
nihunong siya atbang ug sign,
ug hinay-hinay nga nisulod sa dalan.

diha sa pagsulod niya,
gipitohan dayon sa batan-on nga pulis,
naa sila sa tunga sa dalan,
ug na trapik na hinuon.

na-ngisog ang batan-on nga pulis,
ug dayong gi-insulto si Noy Tinong:
Dili ba ka kabalo mo basa???

Kabalo, uy!!!
Mao bitaw nga segurado gyud ko nga nisulod diri,
kay maoy gisulti sa sign,
sa tanang awto nga gadagan sa dalan,
para ako ra gyud ni nga sign,
dili ba, ang gisulti sa imong sign kay:
DO NOT ENTER.

Dili Ba diay DO NOT ang akong TAXI,
Dili Ba diay
ang pasabot sa DO NOT ENTER,
kay...
DO NOT ray maka ENTER!!!

nganong nakuyapan si lola tikling

atong ila-ilahon ang lola ni Baby Girl,
siya usa sa anak ni nang Pising,
siya bitaw tu si josefa,
ang maestra ug math,
pwerte siya kaniwang,
busa, ang ang-ga niya kay Tikling.

so si Lola Tikling
na-abtan na  ug usa ka bulan sa canada,
siya sitenta anyos na,
unya siya ang gipabantay kang Baby Girl
kay ang anak ni Lola Tikling tulo kabuok ang trabaho.

so si Lola Tikling,
Kada adlaw,
siya intawon mubang-ngon
para muatiman kang Baby Girl:
magpatutoy,
magligo,
mag-ilis ug lampin.

Timan-i ninyo,
maestra baya si Lola Tikling sa una.
Busa, sa pagtapus sa tryentay uno ka adlaw,
nagyawyaw na siya.

Peste neng Canadaha ni,
Mao ning yati nga naretire na gani ta pagkamaestra,
kwatrenta  ta ka tuig inatiman ug bata sa uban,
napreso man hinuon ko aning bugnaw nga tangkal,
makagawas man lang gani ko aning akong tangkal ug domingo,
may pa mang iro kay kada adlaw pagawson para mangihi.

Usa pa ka butang, sa Cebu,
sige kug kaon ug preskong isda ug gulay,

diri si Canada ang akong kinaon adlaw-adlaw,
kay di lata nga isda nga naay picture sa iring,
kay mao ray mapalit sa akong pension pagkamaestra sa pilipinas,
kay si inday ang tanang kwarta gibayad sa balay,
kay nagpalit man ug bag-ong balay sa Canada.

Sige ug padungog-dungog,
ug pamusdak sa beberon si Lola Tikling,
busa dihang naglong weekend sa Canada,
nilupad sila ni Lola Tikling paingon sa Las Vegas.

Ang una nilang gibuhat niadto ug all you can eat.
Sige ug kaon si Lola Tikling,
naglisod siya ug ginhawa,
hangtod nakuyapan,
pagdala sa ospital,
gipalingkod ra siya kay puno man ang emergency room,
kay turista siya, wala siya gi-atiman sa mga doktor.

Paglingkod ni Lola Tikling,
ilang gipaluagan ang iyang sanina aron makaginhawa,
tinuod nakaginhawa na siya dayon,
kay nangatagak ang BULSITA SA SUD-AN!!!
Mao diay nga Nakuyapan si Lola Tikling!!!
Nangupit diay ug sud-an...

Ang Lola ug ang iyang Bag-ong Apo

"Ang Lola ug ang iyang Bag-ong Apo"
Mugna ni
Paulina Constancia 2011
(Watercolor nga Lapis sa Papel)

Diha tuy usa ka Lola,

gipletehan sa iyang anak nga Nars 

nga nag-Caregiver sa canada,

kay siya daw ang mag-yaya

sa iyang bag-ong apo nga natawo sa Canada...

Pag-abot niya sa canada,

gipabunyagan ang iyang apo,

ug gihinganlan ug Baby Girl,

gidungan na lang ang hikay 

sa iyang ika sitenta nga birthday.

Daghan kaayong mga bisita,

mga caregiver nga staff 

sa iyang anak sa trabaho,

gialirungan ang baby

nga gihinganlan ug Baby Girl.

Pwerte nilang pag-dayig ni Baby Girl,

ka cute!

ka nindot sa iyang mga mata!

ka taas sa iyang ilong!

ka pino niya ug buhok!

ka hamis sa iyang kutis!

Samtang nagsulti sila,

naminaw ra ang lola,

apan nikalit ug guho gikan sa ilang likod...

Unsay cute gud,

ka siga anag mata,

ka lis-ngag anag ilong,

ka kaging anag buhok,

ka butihon ana,

Mura man na ug ilagang panot!!!

Kamo gyud,

natigulang na lang mo,

BAKAKON LANG GIHAPON MO!

Kinsa kaha ang nidala ni Nang Pising sa Amerika?

"Kinsa kaha ang nidala ni Nang Pising sa Amerika?"

Mugna ni 

Paulina Constancia 2011

(Watercolor nga Lapis sa Papel)

Kay si Nang Pising nandagku na ang mga anak,

si Jose nga Doktor, si Juan nga Pari, si Josefa nga Maestra...

ay  dili nato kalimtan si Juana nga Madre...

karon siya libre na nga magsuroy-suroy .

Ang una niyang gi-adto kay ang Amerika,

kay ngano man?

kay matud pa niya,

export quality na ang Pinoy...

usa sa iyang mga anak ang nagdala kaniya...

Tag-ana kinsa sa upat ka anak ang iyang gi-adto sa America?

ang Doktor kaha?

ang Pari kaha?

ang Maestra kaha?

o ang Madre kaha?

Ah, ang Doktor-

pwede, kay daghan man sila ug kwarta pwede magsuroy-suroy sa Amerika,

pero lisud i-export kay dili musugot ang mga Doktor didto nga ilisan sila...

Ah, ang Pari-

pwede, kay nihit kaayo ang magpari sa Amerika,

out of stock na na sila didto sa Amerika...

Ah, ang Maestra-

pwede, kay hadlok na man ang mga tawo magmaestra sa Amerika,

hadlok man sila sa ilang estudyante,

kay dili na man ang estudyante mahadlok siga-an ug mata...

Ah, ang Madre-

pwede,  kay sama sa magpari, 

nihit pud kaayo ang magmadre sa Amerika,

hapit na na sila ma-extink....

O, kinsa kaha?

di ko mutug-an,

sa sunod na pud ninyo mahibaw-an...

Nganong Gamay ug Mata ang Insik

"Nganong Gamay ug Mata ang Insik"
Mugna ni
Paulina Constancia 2011
(Watercolor nga Lapis sa Papel)

Sama sa akong gisulti sa una,

ang Ginuo gamhanan kaayo,

ginama niya ang tawo sa ikapito nga adlaw.

Kumpleto ang nawong sa tawo,

pero ulahi nga gipuno ang ilong.

Busa duna nay mga mata ang tawo paghimo,

kay unsaon man nila pagkakita sa mansanas ug sa bitin sa paraiso,

kung sila mga buta, napaakan na unta sila sa bitin.

Ang estorya mao ni:

Pag-gama sa Ginoo natong tanan,

Ling-ngin ug dagko ta ug mga mata tanan,

Kay ngano man?

kay nobenta porsyento sa informatsyon nga atong makuha sa kalibutan,

gikan sa atong mga mata...

kay ngano man ana man?

kay dili musugot ang Ginoo

nga ang iyang gihaguan ug gama ug pito ka adlaw,

nga dili nato makita kining tanan,

tunggod kay nindot kaayo ang kalibutan.

Ang tanang kaliwatan sa kalibutan dagku kaayo ug mga mata...

Unya, unsa may nahitabo nga ang Insik gamay man kaayo ug mata?

Beh, explikari kuno ko...

sayon ra kana tubagon...

Ang Ginoo ang nagbuhat sa mga mata nga dagku ug linggin,

pero ang kusinero ang naghimo sa gagmay nga mata sa Insik...

ha, gamhanan diay kaayo na ang kusinero, sobra pa sa Ginoo?

Unsay gibuhat sa kusinero?

kada adlaw kung magtan-aw ka ug Insik mukaon,

ga-isa ang usa ka till sa lamesa,

and duha ka kamot nanampiling,

kada adlaw,

kada kaon,

mao nay gibuhat sa Insik...

Ang pangutana:

nganong manampiling man ang Insik?

Kung muduol ka sa insik

nga nagsaka ang tiil,

ug nanampiling,

ang giyawyaw ana kay:

LUGAW NA SAD!!!!

Ikaw bay manampiling

kada adlaw,

kada kaon,

tan-awa kung dili ba ka MA-INSIK!!!

Nganong dili mukaon ang mag-uuma sa gulay

si pedro lagi kay usa ka mag-uuma,
niapil siya ug contest,
padakuay ug pagwapahay ug harvest,
kanang gulay nga mura ug naa sa picture,
kanang gulay nga mura ug naa anang cabinet nga bugnaw,
kanang gulay nga naa sa gitawag nga grocery,
kanang gulay nga gusto ipatubo sa gobierno,
kanang gulay nga gikaon sa mga datu ug tag-as ug ilong.

so pag-hukom na sa judges sa contest,
ang mga gulay ni pedro,
ang pinakahamis ug panit,
ang pinakadaku ug sukod,
ang pinakabugat,
ang pinakatamis....

busa sigurado gyud nga si pedro ang mingdaug!!!

naghikay si pedro sa iyang mga gulay nga nakadaug,
ug iyang gi-imbita ang mga uban nga mag-uuma ug judges,
duha kabuok ang lamesa sa ilang balay,
usa para sa mga judges, politiko ug sikat nga mga tawo sa ilang barangay,
and ika-duha para sa mga sama ni pedro nga mag-uuma.

pag-abot sa mga dakong tawo,
nakakita sila nga ang mga gulay nga dagko, tamis, ug hamis,
tua gisilbi sa lamesa sa mga dakong tawo,
ug ang tua sa lamesa sa mga mag-uuma,
kay ang gulay nga gagmay, galuyat, daghan ug tumtum.

pwerteng kaon sa mga dagkong tawo:
minginggon ang politiko,
ana gyud na kay ang dakong tawo ang pakaunon sa lami,
minginggon ang pari,
ana gyud na kay ilang gi-sacrifice para nato,
kay ang mag-antos kay ma-santos man,

miinggon ang usa ka madudahon nga judge sa contest:
Ato kunong pangutan-on si pedro be...

Pedro, salamat sa imong pag-imbita kanamo diri sa imong hikay,
kay ikaw man ang tag-iya aning mga gulay,
angayan ka nga mulingkod tapad namo diri nga mga dakong tawo,
dili na ka angay nga mukuyog diha sa uban nga mag-uuma...

Nitindog si Pedro ug mingduol sa ilang lamesa,
Sir, salamat pud sa imong pag-ila kanako nga sama na diay ko ninyo,
apan, dili lang gyud ko mutapad diha ninyo,
kay ang inyong gikaon nga gulay,
ako man nang gi-bisbisan ug mga chemical ug insecticide nga makahilo!!!

namadre gyud si juana nga anak ni nang pising

natinuod gyud ang damgo
ni manang pising para kang juana,
pag-edad niya ug disiotso,
nisulod siya pagka-aspirant.

nahimo siyang usa ka alalay,
sa usa ka innocente pud nga madre.

ang ilang trabaho adlaw-adlaw,
kay ang pagpangita ug donasyon,
para magpadanggan sa ilang communidad.
kay daghan sila ug maayo nga projects:
sama sa day care, gulayan, katekismo,
pag-atiman sa tigulang ug masakiton.

usa ka adlaw siya gipatawag sa iyang superyura:

Sr. Juana, ngano man ni nga naning-ngil man ni ang atong silingan,
kay nakautang kuno ka ug tresmil gahapon.
Mao bitaw mader,
ayaw kaguol kay mao ni ang nahitabo:

Diha tuy gwapo nga pari,
nagsanina ug puti,
diri siya kagahapon sa buntag,
ug miingon siya nga:
duna tay naabot nga donation, duha ka kahon nga tambal sa airport,
pero kinahanglan i-process ang papeles,
makabayad ta ug tresmil,
unya kay wala man ka,
nang-ngutang ko sa silingan,
unya nagtaxi mi,
nikuyog ko sa pari sa airport,
pag-abot namo sa airport,
iya kung gipahuwat sa gawas,
kay buotan man kaayo siya,
akong gihatag niya ang tresmil,
kay siya ra daw ang bahala ug lihok sa papeles,
aron dili na ko mahagu.

So, naghulat ko didto sa gawas sa airport tibuok hapon,
nakatulog na lang ko,
hangtud nagabhian nalang ko ug hinulat,
ningpauli na lang ko kay,
ingon man ang pari nga ug magabhian ko ug pinaabot,
pauli na lang daw ko sa kumbento,
kay iya na lang ihatud diri sa ato-a ang mga kahon.

Sige lang mader, kay taod-taod muabot ra to diri ang pari,
Maghulat lang tang duha!!!

namaestra gyud si josefa nga anak ni nang pising

ang anak ni nang pising nga josefa,
pagdaku niya, nahimo gyud siyang usa ka maestra.

adto ta sa iyang klasrom ug maminaw ta niya:

ok, klass, kini ang unang adlaw sa atong math nga klase.
kinsa ninyo, kahibalo na ug math?
i-isa ang inyong mga kamot,
taas na kahilum,
ug walay miski usa ka bata nga ni-isa sa ang ilang  kamot.

Mao diay ha,
nganong naa man mo diri sa akong klase
nga dili man diay mo kahibalo ug math.
Nahala, pamauli mo sa inyo,
pagtuon mo pagayo ug math,
ayaw ninyo usiki ang akong panahon,
ayaw mu ug balik diri ug dili pa mu kahibalo ug math.

Pagkahuman sa usa ka buwan,
namalik ang mga estudyante.
Ah, be, tan-awon nato:
ok, klass, kinsa ninyo ang kahibalo na ug math?
i-isa ang inyong mga kamot,
ug ang katunga sa klase, ming-isa sa ilang kamot,
ug ang tunga kay nagdunggo ang mga ulo.

Mao diay ha,
Sige, katong kahibalo na ug math,
tudlu-i ang dili pa kahibalo,
Nahala, pamauli mo sa inyo,
tudlui ug tarong ang dilli kahibalo ug math,
ayaw lagi ninyo ug usiki ang akong panahon.
ayaw mu ug balik diri ug dili pa mu kahibalo.

Pagkahuman sa pila ka bulan,
namalik ang mga estudyante,
Ah, be, tan-awon nato:
ok, klass, kinsa ninyo ang kahibalo na ug math?
i-isa ang inyong mga kamot,
ug ang tanang bata, ni-isa sa ilang mga kamot.

Mao diay ha,
Sige, kay makamao na man mung tanan ug math,
Ma-mauli na lang tang tanan!!!
Unsa pay usikan nako ug panahon,
nga makamao na man mung tanan!!!

si manang pising ug ang iyang mga anak

diha tuy usa ka mama,
nga gihinganlan ug Pising.
Diha siya'y upat ka anak,
duha ka laki,
ug duha ka bayi.
Duha gyud ka par.

dihang mingdagko na ang iyang mga anak,
pirme siya nga pangutan-on sa iyang mga amiga,
kung unsa ang pili-on niya nga kurso para sa iyang mga anak.
ang iyang tubag, pareha ra gyud.

kanang si Jose, ang akong kinamaguwangan nga lalake,
kay bright man na siya kaayo,
naliwat man na siya sa akong papa,
siya mueskwela na pagkadoktor.

kanang si Juan, ang akong ikaduha nga lalake,
kay hinayon man na siya ug utok,
pero gwapo, ug maayo musulti,
liwat na siya sa akong bana,
kana siya kay magpari.

kanang si Josefa, ang akong kinamanguwangan nga babaye,
kay sakto ra man na siya ug pangutok,
pero medyo man na siya maru ug negosyante,
liwat man na siya nako,
kana siya ka kay mag maestra na siya.

kanang si Juana, nga akong kinamanghuran,
kay nag-away na man mi sa akong bana paghimo namo niya,
iyang nawong kay aslum kaayo,
unya, naglisod na man gyud mi adto pagkatawo niya,
wala kaayo na nako siya napakaon,
kana siya bogo-on,
naliwat na siya sa mama sa akong bana,
busa kana siya kay magmadre!!!

si dora ug ang mga buak nga plato

si Dora kay padayon nga nagtrabaho
sa balay ni senyora nga tambok.

Matud pa ni dora,
Si senyora ganahan kaayo na siya mukaon,
nga miski ang mga plato kung diin siya gikan,
dal-on na niya sa iyang balay.
Si senyora murag naay koleksyon
sa mga plato nga iyang nakaunan,
naa gani litrato sa lugar diin siya mingkaon,
ug kining tanan gidisplay sa usa ka dako nga itager.

Pinangga ni senyora ang iyang plato nga koleksyon.
usa kabuntag, sama sa kada buntag,
si senyora nagha-ngak nga nanaug sa hagdan,
ug mingkalit na pud ug singgit...
Doooorraaaaa!!!!
Kinsa ang nakabuak sa akong mga plato???

Si Dora kay dali-daling mingduol kang senyora,
ug siya malipayon kaayong mingtubag,
Ako ang nakabuak sa  imong mga plato senyora!

Ang senyora kay pwerteng sukua,
ngano man imo man intawon ning gibuak?

Si Dora mingkatawa,
Hay Senyora, ayaw nalang diha ug kasuko,
maayo gani, nitug-an na ko nga ako ang nakabuak,
hay lasbi wala tikaw ingna!!!

ang insik nga testigo

diha tuy usa ka insik,
ang iyang ngalan kay si Ahong,
gikiha siya para muhatag ug supporta para sa iyang anak.

si Ahong gi-kross-examen sa abogado:

Mr. Ahong, tinuod ba nga imo kaning anak ning bataa?
O, senyol abogado, ako kana siya anak.

Mr. Ahong, tinuod ba nga kani siyang babaye,
nga inahan sa bata, imo siyang asawa?

Senyol abogado, ako dili pwede bakak,
kay ako tuo man, buddha, dili pwede bakak,
unya kung ako bakak, wala swelte ako tindahan.
so, ako dili bakak, kana siya babaye,
dili nako siya asawa, siya ako ra uyab,
ako tinuod asawa, tua siya Tsina,
siya dili gusto ali dili,
kay laayo kaayo,
Pilipinas sa Tsina.
Pelo ako ngita man swelte,
ali ko dili Pilipinas.

Mr. Ahong,
kung ikaw duna ka nay asawa sa Tsina,
ngano nanguyab pa man ka diri?

Senyol abogado, imo pangutana sayun la tubag,
ako ali pilipinas, laayo kaayo,
ako sige tlabaho, ako kapuy ug uhaw,
kung ikaw naa ako lugal,
ikaw uhaw na kaayo,
langoy pa ka dagat, adto Tsina pala inum???

Ah, o, makasabot ko ana Mr. Ahong...
Naa lang kuy laing pangutana...
Mr. Ahong, pila man gyud ang kita sa imong tindahan kada bulan?

Senyol huwes,
ako pwede tubag mga lain pangutana,
pelo ako dili tubag ana,
kay siya senyol abogado,
dili man na siya BIR!!!

ang mga amiga sa nars

diha tuy usa ka pinay nga taga amerika,
nars siya sa new york,
ganahan kaayo siya ug karaan nga mga butang.
kasagaran sa iyang butang gikan sa iyang lolo ug lola,
ang uban kay iyang pinalit sa flea market.
ug sa iyang apartment,
iyang gidekorar aning klase sa mga butangnga,
ug siya nalipay kaayo nga nagtan-aw sa iyang koleksyon.

usa ka adlaw, siya naghikay sa iyang apartment,
ug nangimbita ug ubang mga pinoy nga nars nga may edaron na,
pagsulod pa lang nila sa iyang apartment,
nanaway na ang iyang mga amiga,

usa man intawon ni imong mga butang,
naa man unta ka sa amerika,
ngano man intawon nga puros man ni daan?
may pa man ming tagapilipinas,
kay puro bag-o among butang,
inig dili na mi gusto kay mura na ug daan,
amo dayon ipanglabay kay samok.

ug pag-uli nila sa ila,
duro nilang panglibak sa ilang amiga.
kalooy sa amerikanang pinay.

pagbalik nila sa trabaho,
ang nars nga ganahan ug antik,
nagestorya sa usa ka nars nga amiga.

ingnon siya:
kita ka adtong alarm clock,
sa atong tigulang nga pasyente nga mao pay pagdischarge,
ganahan kaayo ko adto nga antik, orig kaayo ug design...

ang amiga sa nars,
mingkalit ug dako ang tinggog,
Hoy nagsulti pa ka,
Ako unta tung gikawat para imo!!!

ang waiter nga dili manghatag ug ice

diha tuy usa ka tawo nga gihinganlan ug Tikyo,
misakay siya ug barko,
daghan siyang nakasakay nga mga amigo.

niadto sila sa restaurant sa barko,
ug sila nag-inom.
sige sila ug pangayo ug ice,
pero ang waiter kay gamay ra kaayo ug ihatag.

pila na sila ka oras nag-inom,
unya sige pud sila ug pangayo ug ice.

Si Tikyo nanghulga na sa waiter,
ug kay nahadlok man ang waiter,
nihatag siya ug gamay nga ice.

Nangayo na pud si Tikyo ug ice sa waiter,
ug naghatag ug usa ka libo ka pesos para sa ice,
ug kay dako man nga kwarta ang nadawat sa waiter,
nihatag na pud siya ug gamay nga ice.

Pila na ka oras ang minglabay,
ug hinay-hinay, ug ginagmay lang,
ang ice nga gihatag sa waiter.

Nasuko na gyud si Tikyo,
Bida ba kang waitera ka,
kadalo ba nimo anang imong ice.
Nahubog naman si Tikyo,
ug ni aksyon na ug pang-ngumo,
ug iyang gikwelyuhan ang waiter:
Nganong dili man gyud ka manghatag ug ice???

Kulataha lang ko sir,
pero dili na gyud ko pwede manghatag ug ice!!!!
Ngano lagi? Sumbagon tikaw ron?
Dili na lagi pwede sir,
kay mabaho na ang patay!!!

Si Pedro nga Testigo

"Si Pedro nga Testigo"
Mugna ni
Paulina Constancia 2011
(Watercolor nga Lapis sa Papel)

Si Pedro usa ka mag-uuma,

wala pa siya makalugsong sa siyudad,

pero kay siya nakakita sa pagkahitabo sa usa ka krimen,

siya nahimong usa ka testigo.

Mao kini ang estorya ni Pedro nga testigo:

Abogado: Pedro, diin man ka pagkahitabo sa krimen?

Pedro:  didto ako sa kalibangan!

Abogado: Pedro, nag-unsa ka pagkahitabo sa krimen?

Pedro: mangutana pa gyud ka,

ikaw diay, mag-unsa man ka ug muadto ug kalibangan?

Di Malibang! Alang alang mag- Manlaba!

Abogado:

pilosopo kang Pedroha ka, tubag lang sa pangutana.

Pedro, unsa ka kalayo gikan sa krimen?

Pedro: dili ko kahibalo.

Abogado: nganong dili man ka kahibalo kung didto man kaha ka?

Pedro: didto lagi ko, pero wala man intawon ko magdala ug metrosan!!!

Abogado: ikaw gyung Pedroha ka,

hunungi na imong pagkapilosopo,

kay masuko na gyud na ang Senyor Huwes.

tubaga lang ug tarong and akong pangutana.

Pedro: sige basta, ulahi na ne nga pangutana ha,

kay gikapoy na sad ko nimo nga sige ka ug sukit-sukit nako.

Abogado: Pedro, unsang orasa nahitabo ang krimen?

Pedro: unsa!! malibang lang ko, magrelo pa ko,

dili na ko palabot anang iyang mga pangutana Senyor Huwes,uy!!!

nalibang lang ko, mao na hinuon ni akong dangngatan,

maypa ug wala ko nalibang adtong panahuna da!!!

Si Inday nangita ug trabaho

Kaila na ta ni Inday,
siya gipalayas sa iyang amo,
gileche ug taman
tunggod kay maayo kaayo siya
muhimo ug kape.

Busa masulobon kaayo siya,
iyang gipasaligan ang iyang kaugalingon
nga dili na gyud siya mutrabaho sa balay.

Samtang siya namaybay sa dalan,
nakakita siya ug dako nga sign sa usa ka gate.
Mingsiga ang iyang mata sa kalipay.
Salamat ginoo, mao gyud ni ang akong gusto,
imo gyud nga gitubag ang akong pangamuyo,
mao kini ang rason nganong nibiya ko sa amo,
kay mao gyud ni ang akong damgo.

Si Inday nagdoorbell,
ug ang niabli sa pultahan,
kay nagngisi ug dako,
siya mingsulti:
Muapply ka?
ug si Inday mingtando.

Dunay mingsiyagit sa sulod sa balay,
Dooooraaaa, kinsa na ang naa sa gate?
Senyora, dunay muapply sa imoha.

Ug si Senyora nga pwerte katambok,
naghangus nga nanaug sa hagdanan nga taas.
Iyang gi-interview si Inday.
Mao kini ilang estorya:

Gusto ka muapply ug trabaho diri?
O, unta
Ingna, O, senyora
O, senyora.
Duna kay hibawan bahin ani nga trabaho.
Duna mam,
sukad bata pa ko mam, mao ni amo buhat sa balay,
kita ko sa akong mama ug papa,
pag-iskwela nako mam,
gitudluan mi ani sa among maestra,
dihang dalaga na ko mam,
sige me ug buhat ani kuyog sa akong mga higala.

Nalipay si Senyora,
kugihan diay imong mga ginikanan, maestra, ug mga higala.
Kanindot diay nimo no pagkapadako,
Maayo gyud diay ning magtubo sa probinsiya,
kay daghan ug hibaw-an.

Sige mangutana lang ko,
kahibalo gyud ka manglimpyo?
Dili senyora.

ha, nahiwi ang nawong ni senyora:
kahibalo ka manglaba?
Dili  senyora.

unsa, ming-aslum na ang nawong ni senyora:
kahibalo ka mang-utaw?
Dili senyora.

kini, napungot na gyud ang senyora:
kahibalo ka mangluto?
Dili senyora.

Mingsinggit na gyud ang senyora:
Ngano man intawon nga nangapply man ka ug trabaho diri?

Mingtubag pud si Inday nga napikon,
Ngano ba senyora, para Muchacha,
kinahanglan ba nga kahibalo
manglimpyo, manglaba, mang-utaw ug mangluto.

Kasayon ra anang Muchaha,
dili ra kana akong hibawan,
Ako Mu-chacha, Mu-tango, ug Mu-boogie pa!!!

Nganong Lapad ug Ilong ang Pinoy

"Nganong Lapad ug Ilong ang Pinoy"
Mugna ni
Paulina Constancia 2011
(Watercolor nga Lapis sa Papel)

Dugay na nato nga gipangutana,

nganong lapad ang atong mga ilong.

Matud sa ubang tawo,

tunggod daw kini kay ang Ginoo,

adunay mga paborito nga maga tawo.

Dili daw angay ang pagtratar

sa Ginoo sa mga tawo.

Matud sad sa uban,

tunggod daw kini sa tawo,

ug dili tunggod sa Ginoo.

Naunsa man pagkahitabo?

buot bang pasabot,

nga mas gamhanan ang tawo kaysa Ginoo?

Mao daw kini pagkahitabo:

Paghimo sa tawo sa ikapito nga adlaw,

pwerte na kakapoy ang Ginoo,

wala na siya kahimo ug ilong sa tawo.

Nipahulay usa siya,

ug ang mga tawo nagsuroy-suroy 

sa kalibutan nga walay mga ilong.

Ang mga ilong kay giluto pa sa Ginoo

sa pwerte kadaku nga urno.

Dihang nakapahulay na ang Ginoo,

insakto pud nga naluto na ang mga ilong.

Pareha ra ang purma sa tanang ilong 

para sa tanang tawo sa kalibutan.

Ug gipatawag sa Ginoo 

ang tanang tawo sa kalibutan.

ug kada kaliwat minglinya ug tarong,

ug kay pinangga kaayo sa Ginoo ang kada usa katawo,

tagsa tagsa niyang gitaod ang mag ilong,

kuyog sa pagsulti:

ang ilong gikan sa Ginoo,

ug kada usa mingtubag:

salamat Ginoo.

Human, gipatawag na ang kaliwat sa mga Pinoy,

pagkakita palang sa mga Pinoy nga nanghatag na ug ilong,

nagdinaganay ug midasuk ngadto sa Ginoo,

gibang-gaan ang Ginoo,

ug ang sudlanan sa mga ilong natikdul ug natuwad ang Ginoo,

gidumog ang Ginoo,

ug nag-inilugay ug ilong kay nahadlok mahutdan.

Natamakan ang mga ilong,

nangapisat, ug nangahiwi,

wala na nataud sa Ginoo ug tagsa-tagsa,

kay ang mga tawo,

sila sila naman lamang ang nanaud sa ilang mga ilong,

busa sa kahakug ug kabulayug,

hangtud karon dunay tamlaan sa atong mga nawong:

Lapad ta ug mga ilong!!!

Si Dora ug ang Tsokolate

"Si Dora ug ang Tsokolate"
Mugna ni
Paulina Constancia 2011
(Watercolor nga Lapis sa Papel)

Kay nakaila na man ta ni Dora,

dili na siya kinahanglan pang ipa-ila-ila.

Ang iyang Senyora,

kay pwerte man ka tambok.

siya nagpadaot,

pinaagi sa pagkaon ug tsokolate.

Dili siya ordinario nga tsokolate,

imbis nga makatambok,

kini hinuon kay makadaot.

Usa ka buntag,

si Senyora mingtan-aw na pud sa frigerator,

ug nangita sa iyang tsokolate.

Mingsingit na pud siya,

Doooorraaaa,

nganong nawala man ang akong tsokolate???

ako tong gihinay-hinay ug kaon kada adlaw,

unya karon nganong nahurot na man???

Si Dora, sige ug balibad,

pero ang nawong pwerte nga nahiwe

ug gipaningot ug bugbug.

Namakak ka no, Dora?

Nagkatawa nga nangutana ang senyora,

Kay ang imong nawong gikuyawan man ka.

Dili mam uy, wala ko namakak!!!!

Ang tiyan ni Dora kay gabukal-bukal,

madungog gyud nga gaulbo ug garebolusyon ang iyang tiyan,

ug nagdagan-dagan sa banyo ug nagkaigit-igit.

Pag-gawas ni Dora, siya ming-ingngon.

Pasayloa ko Senyora ha,

naputol ang atong estorya...

Kay nagsakit gyud ni akong tiyan,

gabii pa gyud ko ani nag-kaigit,

muniwang man sad ko ani sa akong pag-igit-igit:

Ambot unsa gyud tu akong nakaon!!!!